Er zijn verschillende motieven daarvoor.
Heel wat mensen willen geloven. Het is heel geruststellend als je onder de paraplu van het geloof kunt schuilen. Het maakt je minder kwetsbaar en je kunt tegenslagen beter aan.
Religie maakt een belangrijk, misschien wel het belangrijkste deel van een cultuur uit. Godsdiensten onderscheiden zich van elkaar. De wereld van de kristenen is anders dan die van de moslims dan die van de Hindi dan die van de boeddhisten. Dit uit zich in verschillende belevingspatronen. We hebben nood aan een eigen identiteit en het geloof verschaft ons die.
Is dit alles wat het leven voorstelt, vragen heel wat mensen zich af. Het geloof vindt daar een antwoord op: geloof en blijf trouw aan onze kerk. Je zult beloond worden aan het einde der tijden. We hoeven enkel de uitgestippelde richtlijnen op te volgen. Na onze dood krijgen we wat we verdienen.
Het beeld van een superieur wezen dat over ons waakt, ons leidt en beschermt tegen het kwaad blijft sterk overeind. Het kristendom, met zijn 2 miljard leden en de islam met zijn 1 miljard leden geloven in een dergelijk spiritueel wezen. Samen vormen ze bijna de helft van degenen die in iets geloven.
Maar geloven is maar een klein onderdeel van het reusachtige apparaat dat dit in stand moet houden. Het meest succesrijke is het kristendom. De reden daarvoor is niet omdat dit geloofssysteem beter is dan de anderen, maar omdat het een herkenbare, in termen van een organisme, piramidale structuur heeft en zich ook werelds kan handhaven. Daarvoor bestaat het Vaticaan, een soevereine staat met een staatsleider, een eigen parlement (de Romeinse curie), politie en leger en een bank. Het beschikt over enorme kapitaalstromen die uit de hele wereld komen en die ze naar believen kunnen gebruiken.
Haar politieke invloed is zo groot dat een aantal landen het geloof tot staatsgodsdienst hebben verheven, waaronder ook België, en die aldus de godsdienst met geld uit de schatkist steunen.
Het klinkt verrassend, maar de Belgische grondwet heeft geen artikel dat de scheiding tussen staat en godsdienst oplegt. Het gevolg is dat het bekende/beruchte Belgische achterpoortje wijd open staat voor de financiering van de Kerk en wij allemaal instaan voor het onderhoud en de oprichting van bidhuizen en het betalen van een wedde voor bedienaren. Er stromen jaarlijks zo’n 300 a 600 miljoen euro’s naar de erediensten.
Er zijn op dit moment zes godsdiensten die door de staat gefinancierd worden, met inbegrip van de pensioenen van de beoefenaars. Er staan andere te springen om erbij te horen. Het wordt dus hoogtijd dat we van dit systeem afgeraken, anders betalen we ons binnenkort blauw aan religiën.
De Kerk gebruikt dat gemakkelijk gewonnen geld niet alleen voor binnenlandse doeleinden. Een deel vloeit af naar het Vaticaan. Ze moet geen verantwoording afleggen; ze hoeft geen boekhouding bij te houden. Wat ze met het geld doen, heeft niemand zaken.
Als de Kerk op de werkingskosten zou kunnen snoeien, haar enorme grondbezit voor het goede doel aanwenden (bijvoorbeeld voor de bouw van sociale huisvesting) en wat meer moeite zou doen om zieltjes bij te winnen (door bijvoorbeeld missen aantrekkelijker te maken), is het best mogelijk dat de kerkgangers een groot deel van de uitgaven op zich nemen. Nu betaalt elke Belg circa 56 euro per jaar voor de Kerk.
Totale stopzetting van de financiering zoals in Nederland zit er niet in. De realiteit is dat België op zijn grondvesten zou schudden als dit zou gebeuren. Het Vaticaan, dat ook een vinger in de pap van de Europese Unie heeft, zou dan waarschijnlijk dreigen de politieke banden met België te verbreken. Dit zal onze monarchie, die van oudsher nauwe banden onderhoudt, niet toelaten, wat dan weer tot interne troebels zal leiden, alsof we er al niet genoeg hebben.
Een meer gematigd systeem van financiering is de kerkbelasting, naar analogie met Duitsland, Spanje en Italië, waar je op je belastingsbrief aanduidt welke godsdienst of goede doel je wilt financieren. Je betaalt dan effectief een bijkomende belasting. Of dat voor België nuttig is, betwijfel ik. Bijna alle Belgen zijn katholiek gedoopt en zelfs als ze geen keus maken, zal de Kerk nog altijd een hoop uit de schatkist kunnen halen zonder daarvoor iets terug te geven.
Hoe zit het met het veelgeroemde Franse systeem? Na de Franse revolutie werden de eigendommen van de Kerk verbeurd verklaard en kwamen ze onder het beheer van de staat. De kerkgebouwen van voor 1905 zijn nationaal patrimonium en worden door de schatkist onderhouden (behalve in Elzas-Lotharingen en de koloniën waar de scheiding niet bestaat en de clerus door de overheid betaald wordt).
In België hebben we een gemengde situatie. Historische kerkgebouwen vallen onder het patrimonium, gewone kerken worden beheerd door de zogenaamde kerkfabriek, doorgaans een vzw, die voor de onderhoudskosten bij de gemeente aanklopt.
De Franse clerus zelf krijgt een tussenkomst van de staat van 950 euro per maand. Dit is geen salaris en er wordt dus ook geen belasting opgegeven. Voor zijn tekorten dient de pastoors bij zijn congregatie aan te kloppen. De Belgische priesters moeten wel voorheffing betalen en krijgen netto 1.050 euro in de hand. Erg veel verschil is dit niet, maar aan de andere kant leven ze praktisch gratis; alles wordt betaald door staat en kerkfabriek. In Nederland is de situatie nog ernstiger: daar krijgen ze niets en moeten de parochianen zelf hun gemeente onderhouden. Het gevolg is dat de kerken leegbloeden, want de beminde parochianen zijn niet geneigd hun portemonnee open te trekken (Hollandse zuinigheid?). Maar aan de andere kant verplicht dit de gemeenschappen om zich actiever en met meer persoonlijke inzet met het geloof bezig te houden. Dit sluit aan op de geest en doelstelling van het geloof. Armoede en opoffering als geloofsbelijdenis.
In elk geval moet er dringend iets aan de situatie gedaan worden. We zien dat overal ter wereld het denkbeeld veld wint, dat religiën en staat gescheiden moeten zijn, en ze hun eigen boontjes moeten doppen. Het schrikbeeld van de starre islam is daar waarschijnlijk niet vreemd aan.
Geef je mening op het forum van de Hartenvreter.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten